Z pewnością każdy z nas spotkał się w swoim życiu z osobą toksyczną, jednak nie zawsze zdawał sobie z tego sprawę. Obcowanie z taką jednostką początkowo może wydawać się ciekawym doświadczeniem, jednak łatwo może obrócić się przeciwko nam, a nawet zmienić życie w koszmar. Jednak, aby się przed nim chronić, trzeba go najpierw odpowiednio szybko zdemaskować.
Cechy jednostki toksycznej – kogo unikać?
Znakiem rozpoznawczym osoby toksycznej jest jej potrzeba dominacji oraz podkreślanie znaczenia własnej osoby. Może się to przejawiać w ciągłym budowaniu poczucia własnej wartości poprzez pielęgnowanie swoich narcystycznych skłonności. Co więcej, jednostka taka potrzebuje publiki, przed którą może się popisywać. Najlepiej, aby doceniała ona jego zdolności oraz domniemaną, ponadprzeciętną osobowość. Dlatego też preferuje ona otoczenie, które ją podziwia i jest do niej szczególnie przychylnie nastawione. Kolejną, niezwykle ważna cechą określającą toksyczną jednostkę jest jej upodobanie do manipulacji. Winą za wszelkie nieporozumienia i konflikty obarczani są bliscy manipulanta, który w ten sposób realizuje swoje intrygi i podbudowuje swoje ego. Manipulacja może być realizowana poprzez podważanie potrzeb, kłamstwa oraz ignorowanie otoczenia. W centrum uwagi zazwyczaj znajduje się toksyczna jednostka, jej zalety oraz cele, a bliscy mogą odgrywać jedynie drugoplanową rolę. Co więcej, żerują oni na braku pewności siebie i najczęściej wykorzystują słabości innych oraz je celowo pogłębiają. Można powiedzieć, że w ten sposób budują swoją siłę – wbijając tzw. szpilki na każdym kroku. Osoba toksyczna często odgrywa pewne role – może być narcyzem, tyranem, plotkarzem, skąpcem oraz mądralą, a krytyka stanowi ich podstawowe narzędzie. Ponadto, wiele osób podkreśla fakt, iż zmienia się po kontakcie z taką jednostką – np. traci poczucie własnej wartości, odczuwa zmęczenie. Nie bez powodu toksyczni ludzie są więc nazywani wampirami energetycznymi – wysysają oni bowiem energię i wykorzystują innych do realizacji własnych potrzeb. Rozmowa z taką osobą może wprawiać w depresję, paraliżować oraz zwyczajnie męczyć. Co więcej, można odczuwać ulgę oddalając się od toksycznego człowieka, co może być związane z przekonaniem, iż nie jest ona w pełni szczera ani życzliwa. Jakim cudem toksyczna jednostka jest w stanie przejmować kontrolę nad naszymi uczuciami i wpływać na nasze zachowania? Posiada ona nieprzeciętne psychologiczne zdolności – przede wszystkim wykrywania obaw oraz lęków.
Jak z nimi postępować?
Szczególnie trudno postępować z osobami toksycznymi, jeśli kryją się oni w naszym najbliższym otoczeniu. Wówczas nie można się jednoznacznie odciąć, co byłoby z pewnością najprostszym rozwiązaniem. Istnieją jednak również inne metody wpływania na tzw. wampiry emocjonalne. Jednym z najbardziej skutecznych sposobów jest (w miarę możliwości) niereagowanie na toksyczne zachowania oraz zachowywanie dystansu emocjonalnego. Warto pamiętać, iż toksyczne zachowania mogą być zaraźliwe, dlatego należy umiejętnie wyznaczać manipulującemu granice. Wymaga to świadomości problemu, odwagi oraz pewności siebie. Przy tym, należy zachować spokój oraz wykazywać się empatią. Niektóre toksyczne jednostki zatruwają innym życie, ponieważ przechodzą bardzo trudny okres. Nie usprawiedliwia to jednak ich postępowania i egoizmu.
Wiele osób – szczególnie nadwrażliwych oraz uległych – zapomina o budowaniu siły w sobie, a to może się okazać najlepszym sposobem na pozbycie się toksycznego towarzysza. Silną osobę bowiem trudniej zmanipulować, wyznacza ona bowiem jasne granice i nie daje się łatwo omotać. Co więcej, w miarę możliwości trzeba ograniczać czas spędzony z daną osobą oraz wypowiadać swoje zdanie wprost. Nie należy również zabiegać o akceptację manipulanta, ponieważ jest to osoba wiecznie nieusatysfakcjonowana. Zamiast tego można próbować ukazać jej irracjonalność pobudek oraz reagować życzliwie. Szczególnie problematyczne może się okazać życie z toksycznym partnerem, który stale podważa nasze poczucie wartości, poniża, buduje swoją pewność na nieszczęściu drugiej osoby. Wówczas konieczna jest wizyta u terapeuty, ponieważ toksyczna relacja prowadzi do psychicznego wyniszczenia. Warto rozważyć też terapię dla par. To rozwiązanie może się jednak okazać utrudnione, ponieważ toksyczna jednostka rzadko kiedy przyznaje się do popełnionych błędów. Należy jednak pamiętać, żeby nie dać się wciągnąć w grę opartą na zastraszaniu oraz negatywnych emocjach. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest postępowanie zdecydowane, ale oparte na życzliwości, jak również wyznaczaniu granic. W tym przypadku pomagając sobie, można również pomóc osobie zaburzonej – nigdy odwrotnie!
