Racjonalizm to przekonanie, że rozum jest źródłem i miarą wszelkiej wiedzy. Racjonaliści wierzą, że nasze zmysły, emocje, intuicje i inne „irracjonalne” zdolności mają swoje miejsce w ludzkim myśleniu, ale nigdy nie mogą być źródłem ani standardem tego, co wiemy. Sprzeciwia się przekonaniom opartym na wierze lub tradycji. Odrzuca również ideę, że każda wiedza musi być przyjęta na wiarę, bez racjonalnego uzasadnienia. Ponadto, racjonalizm kwestionuje, czy niektóre przekonania są poza dowodem lub dezaprobatą. W tej części przyjrzymy się, jak te zasady przejawiają się w codziennym życiu.
Poznaj swoje własne ograniczenia
Pierwszym krokiem w kierunku racjonalności jest uznanie własnych ograniczeń. Musisz zrozumieć, że nie posiadasz całkowitej wiedzy. Musisz też zrozumieć, że nie masz doskonałej zdolności rozumowania. Musisz nauczyć się być pokornym i skromnym. Nie oznacza to, że musisz się poddać i zaakceptować wszystko, co się wokół ciebie dzieje. Przeciwnie, oznacza to, że kiedy podejmujesz się konkretnego zadania, robisz to z realistyczną oceną swoich możliwości. Wiesz, do czego jesteś zdolny i wiesz, do czego nie jesteś. Unikasz podejmowania się rzeczy, które przekraczają twoje możliwości. Kiedy jesteś świadomy swoich ograniczeń, stajesz się bardziej otwarty na inne punkty widzenia. Jesteś mniej skłonny do bycia dogmatycznym i sztywnym. Nie zamykasz się na inne pomysły i punkty widzenia, niezależnie od tego, jak bardzo różnią się one od Twoich własnych.
Kwestionuj wszystko – trzymaj się przekonań nieśmiało Racjonaliści kwestionują wszystko. Nie wierzą w nic tylko dlatego, że ktoś inny tak mówi. Nie wierzą w nic tylko dlatego, że to ładnie brzmi. Nie wierzą w nic tylko dlatego, że społeczeństwo lub otaczające ich autorytety mają taki pogląd. Nie wierzą w nic tylko dlatego, że tak uważa większość. Nie wierzą w nic tylko dlatego, że jest to znane od dawna. Kwestionują wszystko. Właściwie wszystkie przekonania powinny być utrzymywane nieśmiało. Powinieneś trzymać się swoich przekonań z nastawieniem „A co jeśli się mylę?”. Powinieneś być gotowy do zmiany swoich przekonań, jeśli okaże się, że się mylisz lub jeśli pojawią się lepsze dowody lub argumenty. Kiedy ktoś popiera pewien pogląd, zadaj sobie pytanie: „Jakie są dowody na poparcie tego poglądu? Jakie powody podawane są na poparcie tego poglądu?”. Kiedy zadajesz takie pytania, kwestionujesz przekonanie i szukasz racjonalnego uzasadnienia.
Żądaj racjonalnego uzasadnienia dla wszystkiego
To idzie w parze z kwestionowaniem wszystkiego. Ponownie, nie wierz w nic tylko dlatego, że ktoś inny tak mówi. Nie wierz w nic tylko dlatego, że to ładnie brzmi. Nie wierz w nic tylko dlatego, że społeczeństwo lub autorytety wokół ciebie mają taki pogląd. Nie wierz w nic tylko dlatego, że tak uważa większość. Nie wierz w nic tylko dlatego, że jest to znane od dawna. Nie wierz w nic tylko dlatego, że to cię pociesza lub cieszy. Zadaj sobie pytanie: „Dlaczego mam w to wierzyć?” lub „Dlaczego mam to zaakceptować?” lub „Jakie jest racjonalne uzasadnienie tego?”. Możesz wierzyć, że masz wrodzoną zdolność do poznania prawdy. Możesz wierzyć, że masz wrodzoną zdolność rozróżniania dobra i zła. Możesz wierzyć, że masz wrodzoną zdolność do poznania Boga i rozpoznania Jego obecności. Możesz wierzyć, że masz wrodzony dar oświecenia lub wglądu. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do dokonywania osobistych osądów wartości. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do samodzielnego decydowania o tym, co jest prawdą, a co fałszem. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest prawdą, a co fałszem. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć we wrodzone prawo do wolności myśli. Możesz wierzyć we wrodzone prawo do wolności wyboru. Możesz wierzyć, że masz wrodzoną zdolność rozróżniania dobra i zła. Możesz wierzyć, że masz wrodzoną zdolność do poznania Boga i rozpoznania Jego obecności. Możesz wierzyć, że masz wrodzony dar oświecenia lub wglądu. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do dokonywania osobistych osądów wartości. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do samodzielnego decydowania o tym, co jest prawdą, a co fałszem. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest prawdą, a co fałszem. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć, że masz wrodzone prawo do decydowania za siebie, co jest dobre, a co złe. Możesz wierzyć we wrodzone prawo do wolności myśli. Możesz wierzyć we wrodzone prawo do wolności wyboru. Możesz wierzyć, że masz wrodzoną zdolność rozróżniania dobra i zła.
Bądź sceptyczny
Racjonaliści są sceptyczni. Nie wierzą we wszystko, co słyszą lub czytają. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że ma to dla nich sens. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że jest to wygodne. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że jest to przyjemne. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że wszyscy inni w to wierzą. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że w to wierzy większość ludzi. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że jest to od dawna. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że jest to stare. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że jest to nowe. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że jest modne. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że ktoś sławny lub ważny w to wierzy. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że kazano im w to wierzyć lub zostali do tego wychowani. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że w to wierzą ich rodzice, nauczyciele, przyjaciele lub społeczność. Nie wierzą w coś tylko dlatego, że tak uważa ich religia, guru, ksiądz czy przywódca. Zadają sobie pytanie: „Jakie są dowody na poparcie tego poglądu? Jakie powody podawane są na poparcie tego poglądu? Czy istnieje inny punkt widzenia, który jest równie ważny lub bardziej ważny?”. Nie zakładają, że pewne poglądy są słuszne tylko dlatego, że są stare, nowe lub modne, albo że ktoś sławny lub ważny w nie wierzy lub został wychowany, by w nie wierzyć.
Bądź pilny w dążeniu do wiedzy
Najważniejszą rzeczą jest jednak bycie pilnym w dążeniu do wiedzy. Musisz utrzymywać swój umysł otwarty, gotowy i chętny do nauki. Musisz mieć oczy, uszy i umysł otwarte na to, co dzieje się wokół ciebie i co dzieje się na świecie. Musisz stale poszukiwać nowych informacji i nowych rzeczy do nauczenia się. Musisz być przygotowany na kwestionowanie wszystkiego i wszystkich. Musisz być przygotowany na poszukiwanie i kwestionowanie różnych punktów widzenia. Musisz być przygotowany na zdobycie wszystkich możliwych informacji na dany temat, a następnie na wyrobienie sobie własnego zdania. Musisz być sumienny w dążeniu do wiedzy, ponieważ cała wiedza podlega zmianom. Cała wiedza jest niepewna i może zostać odrzucona, jeśli pojawią się lepsze dowody lub argumenty.
Podsumowanie
Racjonalizm jest bardzo ważnym aspektem ludzkiego myślenia. Jest on istotną częścią ludzkiego dążenia do wiedzy, szczęścia i spełnienia. Bez racjonalizmu nasze dążenie do wiedzy i postępu byłoby poważnie utrudnione. Racjonalizm nie jest sztywnym, nieelastycznym systemem myślowym. Jest to metoda dociekania i sposób patrzenia na świat, który jest otwarty na nowe idee i nowe punkty widzenia. Jest to sposób myślenia, który jest otwarty i krytyczny, sposób myślenia, który jest otwarty na zmiany i ulepszenia.