Jeśli chodzi o zarządzanie stresem i niepokojem, a także innymi problemami związanymi ze zdrowiem psychicznym, wiele osób instynktownie zwraca się do narkotyków jako rozwiązania. Substancje te znane są jako psychotropy lub leki psychoaktywne. Ale jak one działają, jakie są rodzaje substancji psychoaktywnych i dlaczego należy być ostrożnym przy ich stosowaniu? Substancje psychoaktywne mają zdolność do zmiany sposobu, w jaki działa twój umysł. Spożywane w kontrolowanych ilościach pod nadzorem lekarza mogą być niezwykle korzystne dla osób zmagających się z problemami zdrowia psychicznego, takimi jak stres, lęk czy depresja. Jednak stosowane nieprawidłowo lub bez fachowej pomocy mogą mieć niszczące skutki dla zdrowia psychicznego i ogólnego samopoczucia. Czym więc dokładnie są leki psychotropowe, dlaczego istnieją i jak mogą Ci pomóc? Przyjrzyjmy się bliżej temu pomocnemu – ale potencjalnie niebezpiecznemu – rodzajowi substancji…
Spis treści
Czym są psychotropy?
Leki psychotropowe to substancje, które działają na mózg w celu wywołania efektów psychologicznych. Mogą być stosowane w leczeniu chorób psychicznych, takich jak lęk, depresja, schizofrenia i choroba dwubiegunowa. Mogą być również stosowane jako środek znieczulający oraz do zarządzania bólem, drażliwością i agresją u osób z zaburzeniami neurologicznymi. Środki psychoaktywne były stosowane terapeutycznie od starożytności. W ciągu ostatnich dwóch stuleci stały się one coraz bardziej popularne i obecnie są jednymi z najczęściej przepisywanych i powszechnie stosowanych substancji na naszej planecie. Słowo „psychotropowy” pochodzi od greckiego „psykhō”, co oznacza „duszę”, i „-tropikos”, co oznacza „zmianę”. Jest ono używane w odniesieniu do leków, które zmieniają sposób działania umysłu poprzez zmianę równowagi chemicznej mózgu.
Jak psychotropy pomagają w zachowaniu zdrowia psychicznego?
Psychiatrzy i psychologowie od dawna wiedzą, że w mózgach ludzi występują zaburzenia równowagi chemicznej, które mogą wpływać na ich zdrowie psychiczne. Ale przez długi czas, leczenie tych warunków poprzez próbę skorygowania tych nierówności chemicznie nie był bardzo precyzyjny proces. Prowadziło to do tego, że ludzie doświadczali wielu skutków ubocznych przepisywanych im leków, czasami obejmujących poważne i długotrwałe uszkodzenia ich zdrowia psychicznego. W ostatnich dziesięcioleciach naukowcy odkryli jednak, że w mózgach ludzi występują specyficzne zaburzenia równowagi chemicznej, które powodują określone schorzenia psychiczne. Opracowali oni również coraz bardziej precyzyjne sposoby korygowania tych zaburzeń, bez wywoływania skutków ubocznych. Stosowanie leków psychotropowych w celu skorygowania tych zaburzeń równowagi chemicznej może mieć wiele korzyści dla osób zmagających się z problemami zdrowia psychicznego. Może pomóc im stać się bardziej pozytywnym, być mniej drażliwym, czuć się mniej przygnębionym, doświadczać mniejszego niepokoju i ogólnie cieszyć się lepszą jakością życia.
Rodzaje leków psychoaktywnych
Leki psychoaktywne można podzielić na dwie kategorie: leki zmieniające nastrój i halucynogeny. Leki zmieniające nastrój mają potencjał, aby zarówno pomóc, jak i utrudnić zdrowie psychiczne. Mogą być pomocne w zarządzaniu szeregiem warunków zdrowia psychicznego i są powszechnie przepisywane przez psychiatrów i innych specjalistów od zdrowia psychicznego. Jednak mogą one również negatywnie wpływać na zdrowie psychiczne, zwłaszcza jeśli nie używasz ich prawidłowo. Niektóre z najczęściej stosowanych leków zmieniających nastrój obejmują następujące: – Leki przeciwdepresyjne – leki przeciwdepresyjne są najczęstszym rodzajem leków zmieniających nastrój. Są one stosowane, aby pomóc ludziom zarządzać objawami lęku, niskiego nastroju i innych warunków zdrowia psychicznego. Działają one poprzez korygowanie nierównowagi chemicznej w mózgu, która powoduje te problemy w pierwszej kolejności. – Stabilizatory nastroju – są to leki, które są stosowane w leczeniu zaburzeń dwubiegunowych. Pomagają one wyrównać skrajne wahania nastroju, które są często obserwowane przy tym zaburzeniu. – Leki przeciwpsychotyczne – leki przeciwpsychotyczne są stosowane do zarządzania stanami zdrowia psychicznego, takimi jak schizofrenia i zaburzenie dwubiegunowe. – Anksjolityki – są one stosowane do zarządzania zaburzeniami lękowymi. – Benzodiazepiny – są one stosowane do pomocy osobom z bezsennością i innymi zaburzeniami snu.
Czy powinieneś używać leków psychotropowych, aby pomóc sobie w zdrowiu psychicznym?
Jeśli zmagasz się z zaburzeniami zdrowia psychicznego, ważne jest, aby szukać pomocy u wykwalifikowanego specjalisty od zdrowia psychicznego. Mogą oni pomóc Ci określić, czy leki psychotropowe mogą być dla Ciebie pomocne w zarządzaniu Twoim stanem. Należy jednak pamiętać, że nie wszyscy ludzie, którzy zmagają się z problemami zdrowia psychicznego korzystają z przyjmowania leków psychotropowych. Decyzja o ich stosowaniu lub nie powinna być podjęta ostrożnie, z pomocą specjalisty medycznego. Przy podejmowaniu tej decyzji ważne jest, aby rozważyć zarówno plusy, jak i minusy stosowania leków psychotropowych. Mogą one pomóc w zarządzaniu stanem zdrowia psychicznego, ale mogą też mieć skutki uboczne, które wpływają na ogólne samopoczucie. Tak więc kluczowe jest, aby dokładnie rozważyć te plusy i minusy przed podjęciem decyzji o ich stosowaniu lub nie.
Ale bądź ostrożny!
Ważne jest, aby pamiętać, że leki psychotropowe nie są rozwiązaniem quick-fix, które można zastosować do wszystkich rodzajów warunków zdrowia psychicznego. W rzeczywistości, wiele z tych leków pochodzą z poważnych skutków ubocznych, które mogą mieć wpływ na zdrowie w dłuższej perspektywie. Należą do nich przyrost masy ciała, zmniejszenie libido, osłabienie mięśni, uszkodzenie serca, nieodwracalne warunki zdrowia psychicznego, a nawet śmierć. Ze względu na fakt, że leki te są przepisywane w celu leczenia chorób psychicznych, są one ściśle monitorowane przez specjalistów od zdrowia psychicznego. Możesz otrzymać niższą dawkę leku niż gdybyś był przepisany na inny stan zdrowia, taki jak bezsenność. Możesz również zostać poproszony o przychodzenie na regularne kontrole, aby upewnić się, że nie doświadczasz żadnych skutków ubocznych.
Podsumowanie
Leki psychotropowe mogą być niezwykle pomocne w zarządzaniu stanami zdrowia psychicznego. Należy jednak pamiętać, że nie wszyscy ludzie odnoszą korzyści z ich przyjmowania i że mogą one mieć poważne skutki uboczne. Jeśli zmagasz się z zaburzeniami psychicznymi i przepisano Ci leki psychotropowe, ważne jest, abyś regularnie poddawał się badaniom u wykwalifikowanego specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego, aby upewnić się, że nie doświadczasz skutków ubocznych. Jeśli nie jesteś pewien, czy powinieneś brać leki psychotropowe, ważne jest, aby dokładnie rozważyć zalety i wady. Tylko wtedy można podjąć świadomą decyzję o tym, czy jest to najlepsze rozwiązanie dla Twoich potrzeb.