Mitomania

Nie da się zaprzeczyć, że każdy z nas kłamie – nawet kilka razy w ciągu dnia. Jednak zazwyczaj nie są to kłamstwa groźne dla otoczenia oraz nie są one spowodowane zaburzeniami psychicznymi. Mimo to, istnieje jednostka chorobowa zwana – mitomania, którą charakteryzuje patologiczna skłonność do kłamstwa. Zaburzenie to może być bagatelizowane – najczęściej niezdiagnozowane – jednak warto podkreślić, iż jest ono niezwykle poważne i znacznie utrudniające życie choremu oraz jego bliskim.

Przyczyny mitomanii

Istnieje kilka przyczyn mitomanii – mogą być one zarówno wrodzone, jak i nabyte. Do pierwszej grupy zaliczyć należy genetyczne skłonności psychopatyczne. Najczęściej patologicznymi kłamcami są osoby rozchwiane emocjonalnie, niedowartościowane oraz te o usposobieniu histerycznym.
Z kolei, do przyczyn nabytych zaliczamy m.in. niektóre choroby mózgu, trudne dzieciństwo, traumatyczne przeżycia – co wiąże się z chęcią wyparcia rzeczywistości bądź zwrócenia na siebie uwagi. Mitomania dotyczy również dzieci, jednak najczęściej zwiąże się to z chwilowym zaburzeniem, które jest niegroźne (dziecko z tego wyrasta). Problem jednak najsilniej objawia się, gdy dotyczy osoby dorosłej, która nie odróżnia fikcji od rzeczywistości i utrudnia funkcjonowanie zarówno sobie, jak i innym. Warto również podkreślić, iż przeprowadzone dotychczas badania potwierdzają, iż u około 50% osób dotkniętych mitomanią, występują również choroby neurologiczne. Co więcej, częściej występuje ona u kobiet.

Objawy mitomanii

Jak odróżnić mitomana od kłamcy realizującego w ten sposób swoje cele? Należy wiedzieć, że mitoman kłamie zupełnie bez powodu i w ten sposób tworzy alternatywną rzeczywistość. Skłonność do mijania się z prawdą w tym przypadku dyktowana jest pobudkami wewnętrznymi, a nie sytuacją zewnętrzną danej osoby. Kłamstwa te zazwyczaj ukazują mitomana w tzw.„korzystniejszym świetle”, pozytywnie zmieniają rzeczywistość, jego zdolności, osiągnięcia oraz cechy charakteru. Możliwe jest również przedstawianie siebie jako ofiary. Warto pamiętać, iż mitomania przybiera charakter przewlekły, jednak przy diagnozowaniu problemu należy wykluczyć inne zaburzenia psychiczne np. schizofrenię bądź urojenia. Zazwyczaj mitoman to doskonały mówca, który słowami umiejętnie tworzy alternatywne światy. Co więcej, osoba chorą często charakteryzuje egocentryzm, nieliczenie się z opinią osób postronnych oraz przeciętna zdolność zapamiętywania (przede wszystkim szczegółów).

Leczenie mitomanii – terapia przede wszystkim!

Leczenie opisywanego zaburzenia opiera się przede wszystkim na psychoterapii. Niestety, nie istnieją żadne leki, które mogłyby wpłynąć na postawę mitomana i jego skłonność do zakłamywania rzeczywistości. Terapia powinna przede wszystkim uświadomić chorego, dlaczego jego postępowanie ma tak negatywne skutki. Ważne jest również poszukiwanie przyczyn takiego zachowania u danej jednostki. Odkrycie motywów może okazać się kluczowe oraz ułatwić dalsze leczenie, należy jednak mieć na uwadze, iż wiąże się to z wnikliwą analizą oraz wydobyciem niechcianych wspomnień bądź traumatycznych przeżyć.
Popularne stają się również tzw. treningi behawioralne, które pomagają choremu ograniczyć skłonność do kłamstwa. Stosuje się również terapię grupową. Leczenie jednak wymaga czasu oraz wytrwałości zarówno bliskim, jak i uczęszczającym na terapię.

Życie mitomana

Pozornie mogłoby się wydawać, iż najbardziej pokrzywdzeni są bliscy mitomana, a sam chory żyje w przyjaznej, bajkowej, stworzonej przez siebie alternatywnej rzeczywistości. Prawda jednak odbiega od tego przekonania. Mitoman zazwyczaj ma problemy w pracy oraz w życiu prywatnym, ponieważ otoczenie nie jest przychylnie nastawione do notorycznego zmyślania. Ponadto, tego typu zachowania rzadko są traktowane jako choroba. Wówczas otaczający mitomana ludzie stają się nieprzychylni i wrogo nastawieni. Traci on zaufanie – co zrozumiałe – oraz bliskich. Zatem, jeśli dostrzega się osoby, które mogą być dotknięte tym zaburzeniem, warto zdecydowanie demaskować jego kłamstwa oraz cierpliwie namawiać do terapii. Osoba taka może się bowiem czuć niezrozumiana, odrzucona, skrzywdzona przez społeczeństwo, a co za tym idzie, pogłębiać swoje patologiczne skłonności do kłamstwa. Należy zatem odnosić się do chorego z szacunkiem, nie oceniać, a zamiast tego starać się pomóc.

Podsumowując, mitomania to często bagatelizowana, jednak bardzo poważna choroba, która negatywnie wpływa na osobę zaburzoną oraz jej bliskich. Nie da się jej również wyleczyć farmakoterapią, zatem terapia wymaga wytrwałości, odwagi oraz zrozumienia.