Kornelia Bagińska
Literatura od pokoleń stanowi realne źródło wiedzy, rozrywki czy inspiracji. Nie bez przyczyny uczymy dzieci liter już od najmłodszych lat. Dzięki czytaniu niewątpliwie rozwijamy nasz umysł, a konkretnie wyobraźnię oraz umiejętność logicznego myślenia. Liczne badania wskazują, że powinniśmy czytać tak dużo, jak to możliwe.
W zakresie psychologii i relacji społecznych natomiast wciąż pokutuje przekonanie, że wiedza teoretyczna nie jest nam do niczego potrzebna. W taki sposób niestety przekazywane zostają różne schematy zachowań (niekoniecznie odpowiednich) z pokolenia na pokolenie. Bez przygotowania teoretycznego będziemy jedynie pogłębiać błędy swoje i innych.
Dlatego, tak istotne jest zaplecze psychologiczne. Aby zdobyć wiedzę potrzebną do codziennego funkcjonowania, budowania relacji z innymi, a także wychowania dzieci najlepiej jest po prostu dużo czytać. Obecnie, na rynku możemy bez żadnego problemu znaleźć artykuły naukowe, czy książki poświęcone psychologii. W dzisiejszych czasach, kiedy wielu z nas boryka się z problemami psychicznymi, podejście teoretyczne nabiera podwójnego znaczenia. Wiedza z zakresu psychologii jest nieodzowna, gdy tak wiele mówi się o komforcie psychicznym. Książki psychologiczne zdecydowanie mogą przybliżyć nam zalety tak zwanego slow life, odpoczynku i zmiany nastawienia. To właśnie z literatury można czerpać wiedzę dotycząca sposobów radzenia sobie ze stresem, co w dzisiejszych czasach jest niewątpliwie istotne. Psychologia dzieli się na różne obszary. Poniżej zostały przedstawione niektóre z nich.
Psychologia eksperymentalna to po prostu rodzaj psychologii wykorzystujący badania empiryczne. Opisy eksperymentów, które na początku być może trudno zrozumieć, z czasem znajdują odzwierciedlenie w naszym życiu. Niektórzy autorzy potrafią napisać wyjątkowo porywającą opowieść, a wyniki z przeprowadzonych statystyk prezentują na obrazowych przykładach. Dzięki temu łatwiej jest wcielić praktykę w życie.
Psychologia stosowana to z kolei taki rodzaj psychologii, który także bazuje na badaniach empirycznych, ale przewiduje ich praktyczne zastosowanie w konkretnych działaniach. Najbardziej rozwiniętymi i zarazem praktycznymi działami psychologii stosowanej, zarówno pod względem użyteczności, jak i badań specjalistycznych, są: psychologia pracy, psychologia wychowawcza oraz psychologia kliniczna. Jak więc łatwo zauważyć psychologia porusza wiele aspektów naszego życia i znajduje zastosowanie w różnych sytuacjach.
Obecnie, książki psychologiczne dotyczą naprawdę zróżnicowanej tematyki. Z pewnością mogą stanowić element skutecznej psychoterapii. Pełne zrozumienie swojego problemu niejednokrotnie bowiem prowadzi do sukcesu, czyli wygrania walki np. z depresją. Często dzięki wiedzy psychologicznej możemy także zrozumieć zachowania innych i znaleźć odpowiednie remedium na różnorakie problemy. Każda relacja bez względu na to czy chodzi o miłość czy przyjaźń charakteryzuje się tym, że trzeba o nią dbać. To wie w zasadzie każdy. Jednak już nie każdy pamięta o tym, aby odpowiednio przygotować się do tematu związku. W rzeczywistości takie podejście z pewnością ułatwiłoby wiele spraw.
Książki dotyczące psychologii są w obecnych czasach pisane nie tylko przez ekspertów, których przekaz jest niejednokrotnie mało zrozumiały dla laika. Często okazuje się, że osoby mniej wyedukowane potrafią przekazać niezwykłe emocje w bardziej przystępny dla przeciętnego czytelnika sposób. Jeśli więc książka psychologiczna kojarzy nam się tylko i wyłącznie z nudnymi i górnolotnymi stwierdzeniami, to być może powinniśmy spróbować przełamać ten stereotyp. Literatura jaką proponują współcześni autorzy spotyka się ze zdecydowaną aprobatą ze strony czytelników. Nie jest już pisana w sposób niezrozumiały, stricte naukowy; ale ma także na celu zaciekawienie odbiorcy. Psychologia jest naprawdę szerokim obszarem, w którym każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie.
W ostatnim czasie triumfy święci psychologia społeczna, która dywaguje m.in. o zachowaniach ludzi przebywających w grupie. Taka wiedza przydaje się w naprawdę wielu sytuacjach, ponieważ człowiek jest osobnikiem stadnym. Nikogo z nas zapewne nie ominęła choćby jedna praca domowa przygotowywana w zespole. Wtedy właśnie możemy zastosować techniki o których czytaliśmy. Dopiero po przełożeniu wiedzy teoretycznej na praktykę zobaczymy jak wiele zależy od nas samych. Aby zacząć zmieniać świat, najlepiej przecież zacząć od siebie.
Wartość książki
Z roku na rok możemy zaobserwować słabnące zainteresowanie ludzi co do czytania książek. Według badań przeprowadzonych w 2012 roku aż 34% Polaków z wykształceniem wyższym nie sięgnęło w przeciągu ostatniego roku chociażby po jedną książkę. Wyniki te są szczególnie przykre, jeżeli dowiemy się o nowo odkrytych korzyściach płynących z czytania.
Badania pokazują, że zagłębianie się w literaturę wcale nie jest próbą ucieczki od świata realnego, a wręcz przeciwnie. Lektura może nam pomóc zrozumieć mechanizm postępowania innych, a także rozwija nasze kompetencje społeczne. Ponadto czytanie książek ułatwia budowanie w sobie zdolności do empatii, która obecnie nie jest już tak często spotykana jak kiedyś. W efekcie końcowym proces ten jest swoistym trenigniem interakcji z ludźmi, dzięki którym będziemy lepiej przygotowani do życia, współpracy z innymi, a także łatwiej nam będzie wchodzić w jakiekolwiek relacje.
Raymond A. Mar przeprowadził na ten temat specjalistyczne badania, które miały stwierdzić, że mole książkowe to wycofane ze społeczeństwa jednostki. Ku jemu zaskoczeniu rezultaty były zgoła inne, a podsumowanie było jednoznaczne: czytanie podnosi umiejętności społeczne. Inne badania natomiast pokazały, że ludzie, którzy chętniej sięgają po beletrystykę są w stanie lepiej odgadnąć stan emocjonalny drugiego człowieka, a ponadto precyzyjniej interpretują wysyłane przez niego wskazówki społeczne. Co ciekawe szacuje się, że takie osoby stosunkowo rzadziej są samotne, gdyż częściej wchodzą w bliższe relacje z innymi i są w stanie je podtrzymać.
Oprócz dobrze rozwiniętych kompetencji społecznych czytelnik może zmienić tak naprawdę własne Ja. Bohaterowie literaccy przeżywający w lekturze jakieś uczucia, mogą tak silnie oddziaływać na człowieka, że dokonają się zmiany w jego osobowości. Sięgając częściej po literaturę piękną możemy stać się bowiem bardziej wrażliwi i otwarci na innych. Choć pierwotnie beletrystyka miała służyć jedynie rozrywce, okazuje się, że jest warta dużo więcej. Zgłębianie się w opowieść angażuje bowiem te same procesy umysłowe, które zachodzą w naszych umysłach podczas realnych kontaktów.
~ Katarzyna Jacher
