Marcin
Strach przed byciem ocenianym lub analizowanym przez innych nazywany jest fobią społeczną. Jest to rodzaj zaburzenia lękowego, w którym człowiek odczuwa strach, lęk, nieśmiałość lub zakłopotanie w sytuacjach społecznych. Osoba z fobią społeczną może unikać poznawania nowych ludzi lub mówienia przed innymi, aby zmniejszyć ryzyko bycia negatywnie ocenionym. Osoba z fobią społeczną ma nierealistyczne i irracjonalne przekonania na temat możliwych negatywnych konsekwencji tych sytuacji i w rezultacie doświadcza paniki i lęku. Fobia społeczna może mieć znaczący negatywny wpływ na Twoje codzienne życie. W tym artykule dowiesz się więcej o fobii społecznej, jej przyczynach, objawach, diagnozie i możliwościach leczenia.
Spis treści
Co to jest fobia społeczna?
Fobia społeczna znana jest również jako zaburzenie lęku społecznego lub lęk społeczny. Jest to rodzaj zaburzenia lękowego, w którym osoba odczuwa strach, obawę, nieśmiałość lub zakłopotanie w sytuacjach społecznych. Osoba z fobią społeczną może unikać spotykania nowych ludzi lub mówienia przed innymi, aby zmniejszyć ryzyko bycia ocenionym negatywnie. Osoba z fobią społeczną ma nierealistyczne i irracjonalne przekonania na temat możliwych negatywnych konsekwencji tych sytuacji i w rezultacie doświadcza paniki i niepokoju. Istnieje wiele rodzajów fobii społecznej:
– Uogólniona fobia społeczna: W tym typie fobii społecznej osoba obawia się i unika prawie wszystkich sytuacji społecznych.
– Specyficzna fobia społeczna: W tym typie fobii społecznej osoba odczuwa lęk lub niepokój tylko w jednej lub kilku sytuacjach społecznych, takich jak przemówienia publiczne, jedzenie w miejscu publicznym lub rozmowa z osobami sprawującymi władzę.
– Zaburzenie lęku społecznego (zwane również fobią społeczną): Niektórzy ludzie doświadczają znacznego niepokoju i strachu tylko w jednej lub dwóch sytuacjach społecznych.
Symptomy fobii społecznej
Osoby z fobią społeczną mogą doświadczyć jednego lub więcej z następujących objawów:
– Uczucie niepokoju przed lub podczas sytuacji społecznej – takiej jak przemówienie lub przyjęcie – i kontynuowanie odczuwania niepokoju po wydarzeniu
– Niezdolność do publicznego przemawiania lub jąkanie się podczas mówienia, nawet jeśli wiesz, co chcesz powiedzieć
– Strach przed zawstydzeniem lub upokorzeniem się przez powiedzenie czegoś społecznie nieodpowiedniego lub popełnienie błędu
– Ogromna niepewność siebie w towarzystwie innych ludzi
– Poczucie zdenerwowania i dyskomfortu w codziennych sytuacjach społecznych, takich jak rozmowa z osobami sprawującymi władzę lub wyjście do restauracji
– Unikanie sytuacji społecznych w jak największym stopniu
– Poczucie braku nadziei na normalne życie, jakbyś był uwięziony w sytuacji, z której nie możesz się wydostać – Poczucie, że się zwariowało.
Przyczyny fobii społecznej
Dokładna przyczyna fobii społecznej nie jest znana. Uważa się, że fobia społeczna jest spowodowana kombinacją czynników biologicznych, psychologicznych i środowiskowych. Fobia społeczna dotyka ludzi w każdym wieku, ale najczęściej występuje u osób w wieku od 12 do 25 lat. Jest dwukrotnie częstsza u kobiet niż u mężczyzn. Fobia społeczna może występować w rodzinie. Dziecko, które dorasta z rodzicem mającym fobię społeczną, jest również bardziej narażone na rozwój fobii społecznej. Dziecko dorastające w bardzo krytycznym środowisku, gdzie jest dużo krytykowania i zawstydzania za złe zachowanie lub błędy, jest również na wyższe ryzyko. Dziecko, które jest nieśmiałe lub ma niską samoocenę jest bardziej narażone na rozwój fobii społecznej. Dziecko, które jest zastraszane w szkole lub poddawane krytyce lub wyśmiewaniu w domu, jest również bardziej narażone na rozwój fobii społecznej.
Diagnozowanie fobii społecznej
Nie ma specyficznych testów laboratoryjnych lub badań fizycznych, które mogą być użyte do zdiagnozowania fobii społecznej. Diagnoza opiera się na opisie objawów przez daną osobę i tego, jak wpływają one na jej życie. Aby zdiagnozować fobię społeczną, lekarz poprosi pacjenta o opisanie przeszłych wydarzeń i sytuacji, które wywołały objawy oraz jakie były jego myśli i uczucia podczas i po tych wydarzeniach. Lekarz może również poprosić o opisanie aktualnych sytuacji, które wywołują objawy oraz jakie są myśli i uczucia w tych sytuacjach. Lekarz zapyta również o inne zaburzenia zdrowia psychicznego, które może mieć pacjent, takie jak depresja, zaburzenia lękowe lub zespół stresu pourazowego. Lekarz może poprosić pacjenta o wypełnienie kwestionariusza lub rozmowę z pracownikiem służby zdrowia psychicznego, takim jak psychiatra lub psycholog, aby pomóc w zdiagnozowaniu fobii społecznej.
Leczenie fobii społecznej
Fobia społeczna może być leczona za pomocą terapii i leków. Najskuteczniejszym leczeniem fobii społecznej jest połączenie leków i psychoterapii. – Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – Jest to krótkoterminowa terapia, która skupia się na pomocy osobie w zrozumieniu i zmianie jej myśli i zachowań w celu zmniejszenia lęku. – Terapia ekspozycyjna – W tej terapii osoba z fobią społeczną jest stopniowo wystawiana na działanie sytuacji, której się obawia, np. przemówienia publiczne, jedzenie w miejscach publicznych lub rozmowa z osobami z zewnątrz. Osoba ta jest kierowana do korzystania z technik relaksacyjnych i pozytywnych rozmów z samym sobą, aby zarządzać swoim niepokojem, gdy konfrontują się ze swoimi lękami. – Leki – Osobom cierpiącym na fobię społeczną może zostać przepisany rodzaj leku przeciwdepresyjnego o nazwie SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny). Ten rodzaj leków jest znany z tego, że zmniejsza lęk i jest stosowany w leczeniu fobii społecznej.
Podsumowanie
Jeśli uważasz, że masz fobię społeczną, zacznij od rozmowy ze swoim lekarzem. Opisz swoje objawy i powiedz, jak wpływają one na Twoje życie. Twój lekarz może zasugerować, abyś poszukał psychoterapii, która pomoże Ci w radzeniu sobie z objawami. Jeśli masz problemy z rozmową z ludźmi, dołączaniem do grup lub wystąpieniami publicznymi, zawsze możesz poćwiczyć z terapeutą lub z grupą. Fobia społeczna może być wyniszczająca. Jeśli czujesz, że wpływa ona negatywnie na Twoje życie, sięgnij po pomoc, której potrzebujesz. Z odpowiednią pomocą i wsparciem, można zarządzać swoją fobię społeczną i mieć bogate, pełne i zdrowe życie.
