Antydepresanty są jednymi z najbardziej niezrozumiałych i kontrowersyjnych leków w obecnym użyciu. Wiele osób nie rozumie ich zastosowania lub korzyści, co doprowadziło do tego, że wielu kwestionuje ich użycie. Jednak, jak większość rzeczy w życiu, nie jest to tak czarno-białe. Istnieją dobre powody, dla których lekarz może zalecić stosowanie antydepresantów, jak również czas, w których mogą one nie być odpowiednie. Ten artykuł wyjaśni wszystko, co musisz wiedzieć o tych lekach – ich korzyściach, skutkach ubocznych i ryzyku – abyś mógł podjąć świadomą decyzję, czy są one dla Ciebie odpowiednie.
Co to są antydepresanty?
Słowo „antydepresant” jest szerokim terminem, który obejmuje grupę różnych leków, które mają jedną wspólną cechę – zmniejszają objawy depresji.
Ważne jest, aby zrozumieć, że leki przeciwdepresyjne nie są lekarstwem na depresję, ale leczeniem, które działa w celu zmniejszenia objawów – ponieważ depresja to nie tylko smutek.
Objawy mogą obejmować niepokój, niski poziom energii, trudności z koncentracją, a także zmiany we wzorcach snu, apetytu i wagi. Może to być wyniszczający stan, który wpływa na życie osób cierpiących i tych wokół nich.
Warto więc rozważyć wszystko, co może pomóc w opanowaniu tych objawów. Istnieje wiele różnych rodzajów leków przeciwdepresyjnych, które mogą być stosowane w połączeniu, a nie samodzielnie.
Należą do nich:
- SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny),
- SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny), trójcykliczne leki przeciwdepresyjne,
- MAOI (inhibitory monoaminooksydazy)
- NARI (inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny).
Dlaczego przepisuje się leki przeciwdepresyjne?
Istnieją trzy główne powody, dla których lekarze mogą zalecać stosowanie antydepresantów. Po pierwsze, dla osób z ciężką depresją kliniczną. W tym scenariuszu jest to najskuteczniejsze dostępne leczenie i jedyne, które może zaoferować wyleczenie.
Jest to jednak bardzo specyficzne zastosowanie i takie, które powinno być zalecane tylko przez lekarza, który ma doświadczenie w ich stosowaniu.
Drugi jest dla tych, którzy mają łagodne i umiarkowane objawy depresji. To te, o których większość ludzi myśli, gdy pojawia się słowo „antydepresanty”.
Wreszcie, leki przeciwdepresyjne mogą być również stosowane w leczeniu zaburzeń lękowych – takich jak uogólnione zaburzenie lękowe, zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne i zespół stresu pourazowego.
Chociaż nie są one preferowanym sposobem leczenia, ponieważ mają mniejszy wpływ na lęk niż na depresję.
Jak działają leki przeciwdepresyjne?
Dokładny sposób, w jaki działają antydepresanty jest nieznany, ale istnieje kilka pomysłów. Jedna z teorii mówi, że zmieniają one poziom pewnych substancji chemicznych w mózgu, które są związane z nastrojem i emocjami – takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina.
Doprowadziło to do przekonania, że leki te „naprawiają” brak równowagi w tych substancjach chemicznych, które uważa się za przyczynę depresji. Uważa się również, że mogą one zmienić sposób, w jaki mózg przetwarza informacje, co może pomóc w zmniejszeniu objawów depresji. Należy jednak zauważyć, że nie jest to jedyna rzecz, którą robią antydepresanty. Uważa się również, że zmniejszają one niepokój i poprawiają jakość snu.
Efekty uboczne stosowania antydepresantów
Jak w przypadku każdego leku, istnieje lista efektów ubocznych, których ludzie doświadczą podczas ich przyjmowania. Jednak nie każdy, kto bierze antydepresanty, doświadczy tych efektów – i warto zauważyć, że nasilenie i długość czasu, przez jaki je przyjmujesz, wpłynie na to, jak poważne one są. Do najczęstszych skutków ubocznych stosowania antydepresantów należą: nudności, bóle głowy, bezsenność, senność, zmiany wagi, trudności w oddawaniu moczu, problemy seksualne i zmniejszony apetyt. U niektórych osób te skutki uboczne nigdy w pełni nie ustąpią lub po jakimś czasie mogą pojawić się nowe. Istnieje również niewielkie ryzyko uzależnienia się od leków – co może być niebezpieczne i trudne do przerwania.
Trudności w przepisywaniu antydepresantów
Podstawowym powodem, dla którego tak wiele osób kwestionuje stosowanie antydepresantów, są ich skutki uboczne oraz fakt, że wiążą się one z ryzykiem uzależnienia. Należy jednak pamiętać, że nie każdy, kto je przyjmuje, doświadcza negatywnych skutków ubocznych, i jest to prawdą nawet w przypadku osób przyjmujących je długoterminowo. Jest kilka rzeczy, które należy wziąć pod uwagę przed zażyciem antydepresantów – np. fakt, że nie zadziałają one u każdego i że potrzeba kilku tygodni, aby je zastosować. Mając to na uwadze, ważne jest, że jesteś otwarty i szczery z lekarzem o swoich objawach, i że jesteś gotowy, aby spróbować różnych typów, aż znajdziesz jeden, który działa dla Ciebie.
Podsumowanie
Leki przeciwdepresyjne są powszechne i często stanowią podstawowe leczenie depresji. Jednak są one również często niezrozumiałe i stanowią przedmiot kontrowersji. Istnieje wiele mitów na temat leków przeciwdepresyjnych, które są często podsycane przez błędne przekonania na temat ich działania i osób, które je przyjmują. Mogą one być pomocne dla tych, którzy cierpią na depresję i lęk, ale ważne jest, aby być poinformowanym o lekach i jak działają przed ich zażyciem. Jest to szczególnie prawdziwe dla tych, którzy biorą je do długotrwałego stosowania, ponieważ kluczowe jest zrozumienie skutków ubocznych i ryzyka związanego z nimi. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że leki przeciwdepresyjne nie są lekarstwem na wszystko. Są one formą leczenia, a kluczowe jest, abyś był otwarty i szczery ze swoim lekarzem na temat swoich objawów i wyzwalaczy.
